Κυριακή, 29 Δεκεμβρίου, 2024

Πνευμονολόγος

Δρ. Evgenios Metaxas MD, MSc, PhD, Associate Professor University of Nicosia

Εργοσπιρομέτρηση / Καρδιοαναπνευστική Δοκιμασία Κοπώσεως / Vo2Max

[:el]Τί είναι η εργοσπιρομετρία;

Η εργοσπιρομετρία ή πιο σωστά καρδιοαναπνευστική δοκιμασία κόπωσης (ΚΑΔΚ) είναι μία πολύ χρήσιμη και απλή διαδικαστικά εξέταση. Με αυτήν παίρνουμε πληροφορίες για τη λειτουργία οχι μόνο της καρδιάς και των πνευμόνων, αλλά για το σύνολο του οργανισμού, τόσο κατά την ηρεμία αλλά κυρίως κατά την άσκηση. Να αναφέρουμε ότι η εργοσπιρομετρία αποτελεί τμήμα της καρδιοαναπνευστικής δοκιμασίας κοπώσεως. Στην κλινική πράξη χρησιμοποιείται στη διάγνωση, στην εκτίμηση της βαρύτητας και της πρόγνωσης διαφόρων νοσημάτων, καθώς και στην αξιολόγηση της θεραπείας. Χρησιμοποιείται επίσης στη μέτρηση του βασικού μεταβολισμού (τόσο κατά την ηρεμία αλλά και κατά την άσκηση) αλλά και σε όλα τα επαγγελματικά αθλητιατρικά κέντρα για την εκτίμηση της φυσικής κατάστασης

Πώς διενεργείται η εργοσπιρομετρία;

Η δοκιμασία διενεργείται είτε σε εργομετρικό ποδήλατο (κυκλοεργόμετρο) είτε σε κυλιόμενο τάπητα και καταγράφονται μετρήσεις από το καρδιαγγειακό, το αναπνευστικό, το κυκλοφορικό και το μυοσκελετικό σύστημα. Της δοκιμασίας προηγείται συνήθως η σπιρομέτρηση.

Εργοσπιρομετρία - καρδιοαναπνευστική δοκιμασία κοπώσεως
Διενέργεια καρδιοαναπνευστικής δοκιμασίας κοπώσεως σε εργοποδήλατο

Ποιές παράμετροι καταγράφονται κατά την καρδιοαναπνευστική δοκιμασία κοπώσεως;

  1. Αέρια αίματος και γαλακτικό οξύ
  2. Αρτηριακή πίεση
  3. Ηλεκτροκαρδιογράφημα ηρεμίας
  4. Ηλεκτροκαρδιογράφημα κοπώσεως
  5. Καρδιακή συχνότητα
  6. Μεταβολικές παράμετροι όπως κατανάλωση οξυγόνου (VO2) και αποβολή διοξειδίου του άνθρακος (VCO2), αναερόβιο ουδό (AT) και ο κατά λεπτό εκπνεόμενος όγκος αέρα (VE)
  7. Οξυμετρία (οξυγόνο αίματος)
ΗΚΓ- EKG - ECG κατά την εργοσπιρομέτρηση σε τεστ κοπωσεως
Hλεκτροκαρδιογράφημα για έλεγχο ισχαιμίας και ρυθμού κατά την καρδιοαναπνευστική δοκιμασία κοπώσεως

Ποιοί έχουν ιατρική ένδειξη να υποβληθούν σε καρδιοαναπνευστική δοκιμασία κοπώσεως;

Η εργοσπιρομετρία, σε σύνθετες ή σοβαρές νόσους, μπορεί να υποδείξει τόσο το πάσχων σύστημα (πχ καρδιά ή πνεύμονες) αλλά και να εκτιμήσει (ποσοτικοποιήσει) το βαθμό και τη σοβαρότητα που αυτό πάσχει. Ιατρική ένδειξη για να υποβληθούν σε καρδιοαναπνευστική δοκιμασία κοπώσεως έχουν όσοι παρουσιάζουν:

  • Δύσπνοια προσπαθείας αγνώστου αιτιολογίας
  • Ελάττωση της ικανότητας για άσκηση
  • Νοσήματα του αναπνευστικού συστήματος:
  • Νοσήματα του καρδιαγγειακού:
    • Στεφανιαία νόσος
    • Καρδιακή ανεπάρκεια
  • Προεγχειρητική εκτίμησηκινδύνου πχ
    • Καρκίνος του πνεύμονα
    • Μεταμόσχευση καρδιάς ή πνευμόνων
  • Προγράμματα αποκατάστασης
  • Εκτίμηση της αναπηρίας
Σφύξεις, προπόνηση, φυσική κατάσταση, ένταση προπόνησης, αερόβια, αναερόβια
Καθορισμός προπονητικού προγράμματος με βάση την εργοσπιρομέτρηση

Ποιοί άλλοι μπορεί να υποβληθούν σε καρδιοαναπνευστική δοκιμασία κοπώσεως; Εκτός από τις ιατρικές ενδείξεις, όπως αναφέρθηκαν προηγουμένως σε εργοσπιρομετρία μπορεί να υποβληθούν και άλλες ομάδες του πληθυσμού για εκτίμηση του βαθμού λειτουργίας διαφόρων παραμέτρων του οργανισμού.

Θερμιδομέτρηση, Θερμιδομετρία, μεταβολισμός, θερμίδες, Kcal,λίπη, υδατάνθρακες, πρωτεΐνες,
Έμμεση θερμιδομετρία από την εργοσπιρομέτρηση
  • Αθλητές
    • Έλεγχος της φυσικής κατάστασης
    • Έλεγχος της αποτελεσματικότητας της προπόνησης σε διαδοχικές μετρήσεις
    • Καθορισμός του είδους της άσκησης (αερόβια, αναερόβια)
    • Καθορισμός του προπονητικού προγράμματος και της βέλτιστης έντασης της άσκησης
    • Μέτρηση βασικού μεταβολικού ρυθμού (Resting Metabolic Rate kcal/h) για σχεδιασμό της διατροφής
  • Παχύσαρκοι
    • Μέτρηση βασικού μεταβολικού ρυθμού (Resting Metabolic Rate, kcal/h) για σχεδιασμό διαιτολογικού προγράμματος
    • Έλεγχος της φυσικής κατάστασης
    • Καθορισμός προγράμματος άσκησης
    • Έλεγχος του καρδιαγγειακού και του αναπνευστικού συστήματος
Εργοσπιρομετρηση, τεστ κοπωσεως,
Διάγραμμα επανόδου καρδιακών σφύξεων αθλητή μετά την εργοσπιρομέτρηση

Είναι επικίνδυνη εξέταση;

Η εξέταση είναι ασφαλής με σπάνια ανεπιθύμητα συμβάντα τα οποία συμβαίνουν σε ποσοστά ίδια με αυτά της καρδιολογικής δοκιμασίας κοπώσεως (κοινώς test κοπώσεως). Σύμφωνα με διεθνείς κλινικές μελέτες, η πιθανότητα θανάτου είναι λιγότερο από 0.01% (δηλαδή 1 σε 10.000 περιστατικά), ενώ αρρυθμίες δυνητικά απειλητικές για τη ζωή, όπως π.χ. η κοιλιακή μαρμαρυγή, εμφανίζονται με πιθανότητα 0.05% (δηλαδή 5 σε 10.000 περιστατικά). Βέβαια τα ποσοστά αυτά δεν είναι τα ίδια σε όλες τις ομάδες του πληθυσμού (πχ καρδιοπαθείς και αθλητές).

Ποιός αξιολογεί τα αποτελέσματα της εργοσπιρομετρίας;

Καθώς η καρδιοαναπνευστική δοκιμασία κοπώσεως είναι μία σύνθετη εξέταση που αξιολογεί παραμέτρους από πολλά συστήματα του σώματος, για την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων χρειάζεται η αντίστοιχη ομάδα. Ο πνευμονολόγος, ο καρδιολόγος, ο παθολόγος ή ο χειρουργός είναι από τις κύριες ιατρικές ειδικότητες που εμπλέκονται στην αξιολόγηση των αποτελεσμάτων ανάλογα με την ένδειξη. Επίσης ο διαιτολόγος, ο εργοφυσιολόγος,ο γυμναστής ή ο προπονητής είναι μία άλλη ομάδα η οποία συχνά καλείται όχι μόνο να ερμηνεύσει αλλά και να δράσει σύμφωνα με τα αποτελέσματα της δοκιμασίας. Αυτός όμως που θα αναλάβει να ερμηνεύσει τα αποτελέσματα ή να θέσει διάγνωση πρέπει να είναι απόλυτος γνώστης της εξέτασης, να έχει εμπειρία και τριβή τόσο με τη διαδικασία της διενέργειας αλλά και της ερμηνείας των αποτελεσμάτων. Το ίδιο έμπειρος και γνώστης πρέπει να είναι και αυτός που θα κληθεί να τροποποιήσει είτε τη φαρμακευτική αγωγή ενός ασθενούς, είτε το διαιτολόγιο ενός ατόμου που θέλει να χάσει βάρος είτε το πρόγραμμα προπόνησης ενός αθλητή.

Ergospirometry is a valuable diagnostic procedure of the cardiopulmonary system (heart & lungs) and metabolism. When it is combined with a cardiac stress test it also referred as cardiopulmonary exercise test. Numerous medical fields have profited from this procedure: cardiology, pulmonology, sportsmedicine, surgery, orthopaedics, paediatrics are just some examples. It is a non-invasive and objective method that allows a very accurate assessment cardiac and pulmonary function in a quantified fashion. Which are the indications? Every diseases that affects heart, lungs and circulation causes an abnormal response to exercise. Ergospirometry is useful to help evaluate the cause of shortness of breath(eg heart vs. lungs). It is also useful and diagnostic in the following conditions: myocardial ischemia, chronic obstructive pulmonary disease, pulmonary embolism, exercise-induced asthma, unfitness, hyperventilation syndromes and many more.

Ergospirometry - cardiopulmonary-exercise-test
Cardiopulmoanry exercise testing to assess fitness

Which parameters are measured? During the test the following parameters are monitored or measured:

  1. Electrocardiograph (ECG – EKG – Electrocardiogram) during rest
  2. Electrocardiograph (ECG – EKG – Electrocardiogram) during exercise
  3. Blood Pressure
  4. Blood gases (eg PO2, PCO2)
  5. Lactate Acid
  6. Resting metabolic rate
  7. VO2max
  8. Exercise metabolic rate
  9. Exercise fuel utilization
  10. Aerobic threshold (LT)
  11. Anaerobic threshold (LAT)
  12. Fractional utilization of VO2max
  13. VO2max power at anaerobic threshold
  14. Heart Rate max, HRmax
  15. HR recovery
  16. HR zones
  17. Breathing Reserve
  18. VE/VCO2 Slope
EKG - ECG During Ergospirometry
EKG – ECG during cardiopulmoanry exercise testing

What is the clinical usefulness of ergospirometry in medicine?Cardiopulmonary Exercise testing is valuable in order to:

  • identify and evaluate heart status and diseases (eg ischemia)
  • identify and evaluate lung status and pulmonary diseases (eg exercise-induced asthma and COPD)
  • evaluate exercise capacity and fitness
  • identify the cause of unexplained dyspnea and determine the cause which limits activity
  • determine extent of impairment and disability
  • formulate exercise programs for reconditioning and evaluate rehabilitation programs
  • evaluate responsiveness to therapy in cardiac disease (eg heart failure)
  • evaluate responsiveness to therapy in patients with pulmonary disease (COPD, pulmonary hypertension)/li>
  • assess the severity and follow the course of interstitial lung disease (UIP, NSIP)
  • detect pulmonary fibrosis caused by chemotherapy and radiation

What is the usefulness of ergospirometry in sports?Exercise testing is a valuable method to evaluate athletes and assessing methods of improvement. It is useful test for all athletes from weight lifters to table tennis players to swimmers and runners.Each group of athletes has different types of training. Frequent evaluations should be made in order to examine their progression. During ergospirometry the following parameters are assessed:

Recovery heart rate
Recovery heart rate during ergospirometry
  • calorimetric analysis
  • fitness testing
  • training evaluation
  • training recommendations

Training Recommendations Training Recommendations derived form Ergospirometry[/captio